Skip to content Skip to footer
Θέμα WebQuest: Βιωσιμότητα & ESG

Τι είναι η Αποανάπτυξη και γιατί την χρειαζόμαστε;

  • Γνώση

    • Ορισμός της αποανάπτυξης και εξήγηση των θεμελιωδών εννοιών που την διέπουν
    • Παρουσίαση των κυριότερων επικρίσεων στην οικονομική μεγέθυνση
    • Εξήγηση του κυρίαρχου παραδείγματος της «πράσινης ανάπτυξης» και γιατί είναι εξαιρετικά απίθανο
    • Προσδιορισμός και επεξήγηση πιθανών εναλλακτικών λύσεων για κοινωνικο-οικολογικά δίκαια μέλλοντα

  • Δεξιότητες

    • Κριτική σκέψη για το οικονομικό σύστημα που βασίζεται στην ανάπτυξη και διατύπωση κριτικής με βάση την επιστήμη
    • Ανάλυση σύνθετων κοινωνικο-οικολογικών προκλήσεων από μια κριτική προοπτική
    • Να ασχοληθούν με εναλλακτικές λύσεις του πραγματικού κόσμου και τις δυνατότητές τους να επιφέρουν κοινωνικο-οικολογικούς μετασχηματισμούς

  • Υπευθυνότητα & Αυτονομία

    • Εργασία σε ομάδες για νέα θέματα, ισομερής καταμερισμός των εργασιών, συνεργασία με συνομηλίκους
    • Αποτελεσματική παρουσίαση και επικοινωνία των νεοαποκτηθέντων εννοιών αποανάπτυξης σε συναδέλφους και μη ειδικούς.
    • Ανάπτυξη προσωπικού ενδιαφέροντος για περαιτέρω διερεύνηση του θέματος

Ζούμε σε εξαιρετικά δύσκολους καιρούς. Βρισκόμαστε εν μέσω μιας πρωτοφανούς κλιματικής και οικολογικής κατάρρευσης, επιδεινούμενων κοινωνικών ανισοτήτων, ασταθούς γεωπολιτικού κλίματος και οικονομικής παρακμής, και είναι πιο σαφές από ποτέ ότι δεν μπορούμε να συνεχίσουμε με τα συνηθισμένα. Οι οικονομίες που είναι προσανατολισμένες στην ανάπτυξη και το κέρδος βρίσκονται στη ρίζα πολλών από τις πιο πιεστικές μας προκλήσεις, και μια από τις πιο ελπιδοφόρες προσεγγίσεις για την αντιμετώπιση των συστημικών αιτιών και το οραματισμό ριζικά διαφορετικών εναλλακτικών λύσεων είναι η αποανάπτυξη (Degrowth). Η αποανάπτυξη είναι ένα ζωντανό ακαδημαϊκό πεδίο και ένα αναδυόμενο κοινωνικό κίνημα που αμφισβητεί την τυφλή επιδίωξη της οικονομικής ανάπτυξης με κάθε κόστος και υποστηρίζει μια δραστική και δημοκρατική υλική μείωση του κοινωνικού μεταβολισμού (παραγωγή και κατανάλωση ενέργειας και πόρων). Τι είναι όμως το κακό με την οικονομική ανάπτυξη και πώς η ανάπτυξη έχει κεντρικό ρόλο στην καπιταλιστική οργάνωση της οικονομίας; Ποιους άλλους στόχους εκτός από την ανάπτυξη θα πρέπει να επιδιώξουμε αντ' αυτού, ώστε να εξασφαλίσουμε μια καλή ζωή για όλους και ταυτόχρονα να διατηρήσουμε τη βιωσιμότητα του πεπερασμένου πλανήτη μας; Η αποανάπτυξη απαντά σε αυτά τα ερωτήματα βασιζόμενη σε διάφορες σχολές σκέψης, από τα οικολογικά οικονομικά, την πολιτική οικολογία, τη μετα-ανάπτυξη, τον οικο-μαρξισμό, τα φεμινιστικά οικονομικά και πολλά άλλα. Σε αυτό το WebQuest, θα εισαχθείτε στα βασικά στοιχεία των ιδεών και των οραμάτων της αποανάπτυξης, με ένα πολυμεσικό και συμμετοχικό ταχύρρυθμο μάθημα που θα σας εφοδιάσει με την περιέργεια και τους πόρους για να εξερευνήσετε περαιτέρω αυτή την πολλά υποσχόμενη ιδέα για βιώσιμα και επιθυμητά μέλλοντα για όλους.

Σε αυτό το WebQuest, θα μάθετε τα βασικά στοιχεία της αποανάπτυξης μέσω της ενασχόλησής σας, αρχικά, με ένα βιντεοσκοπημένο δοκίμιο που θα σας εισαγάγει στις θεμελιώδεις έννοιες: τι είναι λάθος με την οικονομική ανάπτυξη και γιατί είναι το λάθος μέτρο για την ευημερία και την ευημερία; Γιατί η πράσινη ανάπτυξη δεν είναι η σωστή λύση; Τι προτείνει αντ' αυτού η αποανάπτυξη; Γιατί πρέπει να μειώσουμε την υλική απόδοση των οικονομιών μας; Πώς μπορούμε να το πετύχουμε; Θα παρακολουθήσετε το βίντεο τμηματικά και θα συμμετάσχετε στην απάντηση κατευθυντήριων ερωτήσεων συζήτησης και στην υποβολή των κρίσιμων ερωτημάτων σας, σε έναν συνεργατικό χώρο μάθησης με τους συμμαθητές σας. 

Στο δεύτερο μέρος αυτού του WebQuest, θα χωριστείτε σε ομάδες και θα έχετε την ευκαιρία να επικεντρωθείτε σε ένα θέμα αποανάπτυξης στο οποίο θα εμβαθύνετε. Κάθε ομάδα θα ερευνήσει ένα διαφορετικό θέμα, το οποίο στη συνέχεια θα παρουσιαστεί στην υπόλοιπη ομάδα. Η ομάδα σας θα επιλέξει ένα θέμα από τα εξής: 1. Διαψεύδοντας την πράσινη ανάπτυξη, 2. Μη-μεταρρυθμιστικές μεταρρυθμίσεις για την υποβάθμιση, 3. Υποβάθμιση και παγκόσμιος Νότος και 4. Υποβάθμιση της ανάπτυξης και φεμινισμοί. Το τελικό σας καθήκον είναι λοιπόν να προετοιμάσετε μια ελκυστική, πλούσια και διασκεδαστική παρουσίαση για να διδάξετε στους συμμαθητές σας το σχετικό με την αποανάπτυξη θεωρητικό ρεύμα στο οποίο εσείς και η ομάδα σας έχετε εντρυφήσει. 

Χάρη σε αυτό το πείραμα μάθησης μεταξύ ομοτίμων, θα μπορέσετε να μάθετε πολλά σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, χρησιμοποιώντας το κυψελωτό πνεύμα της ομάδας σας και μοιραζόμενοι τη δουλειά σας με άλλους.     

1. Παρακολουθήστε το εισαγωγικό βίντεο για την αποανάπτυξη

Ώρα να βολευτείτε και να παρακολουθήσουμε κάτι μαζί! Αλλά μην βολευτείτε πολύ: αυτό το βίντεο είναι γεμάτο με σημαντικές πληροφορίες. Πάρτε χαρτί και στυλό και ετοιμαστείτε να κρατήσετε σημειώσεις. Αν κάτι είναι ασαφές ή έχετε ερωτήσεις, σημειώστε το για αργότερα.

[Σύνδεσμος βίντεο ΕΔΩ– Συμβουλή: ενεργοποιήστε τους υπότιτλους για να παρακολουθείτε πιο προσεκτικά!]

Μέρος 1: Τι συμβαίνει με την οικονομική ανάπτυξη;

  • Παρακολουθήστε το βίντεο από την αρχή μέχρι το 8ο λεπτό (Εισαγωγή + Ατελείωτη Ανάπτυξη). Πατήστε παύση.
  • Δημιουργήστε ζευγάρια με τον συμμαθητή σας που κάθεται δίπλα σας και συζητήστε:
    1. Ποια είναι η σχέση μεταξύ οικονομικής ανάπτυξης και κλιματικής αλλαγής & περιβαλλοντικής κατάρρευσης;
    2. Ποιοι είναι οι χαμένοι και οι κερδισμένοι της οικονομικής ανάπτυξης;
    3. Έχετε ερωτήσεις (διευκρινιστικές και κριτικές);

Για να ανακαλύψετε περισσότερα σχετικά με το τι δεν πάει καλά με την οικονομική ανάπτυξη, μπορείτε να εξερευνήσετε τους παρακάτω πόρους στον ελεύθερο χρόνο σας:

Μέρος 2: Είναι δυνατή η πράσινη ανάπτυξη;

  • Παρακολουθήστε το βίντεο από το λεπτό 8.00 έως το λεπτό 11:20 (Η παγίδα της πράσινης ανάπτυξης) και κάντε ξανά παύση.
  • Δημιουργήστε ένα ζευγάρι με έναν άλλο συμμαθητή σας (διαφορετικό από πριν) και συζητήστε:
    1. Τι είναι η «αποσύνδεση» και γιατί δεν είναι εφικτή;
    2. Τι είναι το παράδοξο του Javon και γιατί είναι σημαντικό;
    3. Έχετε ερωτήσεις (τόσο διευκρινιστικές όσο και κρίσιμες);

Για να ανακαλύψετε περισσότερα σχετικά με το γιατί η πράσινη ανάπτυξη δεν λειτουργεί, μπορείτε να εξερευνήσετε τους παρακάτω πόρους στον ελεύθερο χρόνο σας:

Μέρος 3: Το γιατί και το τι της αποανάπτυξης

  • Παρακολουθήστε το βίντεο από το λεπτό 11:20 έως το λεπτό 15:35 (Γιατί αποανάπτυξη;) και στη συνέχεια πατήστε παύση.
  • Δημιουργήστε ζευγάρι με έναν άλλο συμμαθητή σας (διαφορετικό από πριν) και συζητήστε:
    1. Τι είναι η αποανάπτυξη; Υπενθυμίστε τους βασικούς ορισμούς και στοιχεία.
    2. Τι θα πρέπει να απογεφυρωθεί/να διαλυθεί; Τι πρέπει, αντίθετα, να ανθίσει; 
    3. Έχετε ερωτήσεις (διευκρινιστικές και κριτικές);

Για να ανακαλύψετε περισσότερα σχετικά με τις θεωρίες degrowth, μπορείτε να εξερευνήσετε τους παρακάτω πόρους στον ελεύθερο χρόνο σας:

Μέρος 4: Πώς μοιάζει η αποανάπτυξη

  • Παρακολουθήστε το βίντεο από το λεπτό 15:35 έως το τέλος (Κριτικές της αποανάπτυξης, Πώς μοιάζει πραγματικά η αποανάπτυξη;)
  • Δημιουργήστε ζευγάρι με έναν άλλο συμμαθητή σας (διαφορετικό από πριν) και συζητήστε:
    1. Ποιες είναι οι κύριες στρατηγικές για την αποανάπτυξη; Ανακαλέστε διάφορα ρεύματα και μερικά παραδείγματα.
    2. Γιατί δεν αρκεί η αλλαγή του τρόπου ζωής; Τι άλλο πρέπει να γίνει;
    3. Έχετε ερωτήσεις (τόσο διευκρινιστικές όσο και κρίσιμες);

Για να ανακαλύψετε περισσότερα σχετικά με τα οράματα και τις στρατηγικές της αποανάπτυξης, μπορείτε να εξερευνήσετε τους παρακάτω πόρους στον ελεύθερο χρόνο σας:

Τελικός γύρος συζήτησης:

Αφιερώστε λίγα λεπτά για τον εαυτό σας τώρα. Σκεφτείτε και γράψτε:

  1. Ποια είναι τα κύρια μηνύματα που παίρνετε;
  2. Τι σας ενέπνευσε, τι σας εντυπωσίασε και τι ήταν εντελώς καινούριο για εσάς;

Συγκεντρωθείτε σε μια ολομέλεια και μοιραστείτε αυτές τις σκέψεις!

2. Ας πάμε σε βάθος

Μέρος 1: Δημιουργήστε ομάδες, κάντε έρευνα και ετοιμάστε μια 15λεπτη παρουσιαση

Δημιουργήστε ομάδες για να διερευνήσετε σε βάθος τις πηγές, τις θεωρίες και τις στρατηγικές για τους μετασχηματισμούς της αποανάπτυξης!

  1. Χωριστείτε σε ομάδες των 3-4 ατόμων
  2. Επιλέξτε ένα από τα ακόλουθα θέματα για να εξερευνήσετε στην ομάδα σας:
    • Απομυθοποίηση της πράσινης ανάπτυξης
    • Μη ρεφορμιστικές μεταρρυθμίσεις αποαναπτυξης
    • Αποανάπτυξη και ο παγκόσμιος Νότος
    • Αποανάπτυξη και Φεμινισμοί
    • Αποανάπτυξη και Νόουτοπιες
  3. Ερευνήστε το θέμα που επιλέξατε (ελέγξτε τους αρχικούς πόρους ανά θέμα στην ενότητα Πόροι παρακάτω).
  4. Οργανώστε τις κύριες πληροφορίες σε καλαίσθητες και συνοπτικές διαφάνειες (προσπαθήστε να μείνετε κάτω από 15 διαφάνειες. Θα έχετε συνολικά 15 λεπτά για να παρουσιάσετε). Να θυμάστε: εσείς είστε τώρα ο δάσκαλος! Φροντίστε να χρησιμοποιείτε απλή γλώσσα και να εξηγείτε τις έννοιες με σαφήνεια. Ο στόχος δεν είναι να στριμώξετε όσο το δυνατόν περισσότερες πληροφορίες, αλλά να μεταφέρετε ένα κύριο, αξιομνημόνευτο μήνυμα.
  5. Λάβετε υπόψη σας τον καταμερισμό του φόρτου εργασίας: βεβαιωθείτε ότι όλοι συνεισφέρουν!

 

Μέρος 2: Ώρα για σόου! Παρουσιάστε τα αποτελέσματά σας στους συμμαθητές σας

  • Στήστε τη σκηνή και μοιραστείτε την παρουσίασή σας με την υπόλοιπη τάξη.
  • Κάθε ομάδα παρουσιάζει για 15 λεπτά.
  • Μετά την παρουσίαση, αφιερώστε άλλα 15 λεπτά για να απαντήσετε σε ερωτήσεις και να κάνετε μια σύντομη συζήτηση.

Όταν όλες οι ομάδες παρουσιάσουν τις εισηγήσεις τους, επιστρέψτε στην ολομέλεια και ολοκληρώστε με την ανταλλαγή τελικών προβληματισμών, ερωτήσεων και μηνυμάτων.

ΕΠΙΠΛΕΟΝ ΕΡΓΑΣΙΑ:

Γνωρίζατε ότι στην πανεπιστημιούπολη υπάρχει ένας κοινοτικός κήπος, με επικεφαλής φοιτητές; Ονομάζεται QUI SOM? – L'Hortet de la UAB και μπορείτε να περάσετε από εκεί για να τον ελέγξετε. 

Πιστεύετε ότι πρόκειται για μια νουτοπία της αποανάπτυξης, ή μπορεί να γίνει; Μπορείτε να σκεφτείτε να κάνετε μερικές ερωτήσεις στους κηπουρούς Αν υπάρχουν κάποιοι τριγύρω. Τι καλλιεργούν και για ποιον; Από τι εμπνεύστηκαν; Τι τους οδηγεί;

Για το μέρος 1 (βίντεο και συζήτηση):

Βίντεο: Γιατί χρειαζόμαστε αποανάπτυξη, από Our Changing Climate: Why We Need Degrowth

Για το μέρος 2: (Ομαδική έρευνα και παρουσιάσεις):

Αυτές είναι οι πηγές εκκίνησης για να ερευνήσετε το θέμα που επιλέξατε. Μπορείτε να εξερευνήσετε το διαδίκτυο για να βρείτε περισσότερες πληροφορίες, όπως ακαδημαϊκά άρθρα, βιβλία, άρθρα περιοδικών, βίντεο, ιστολόγια.

Πόροι ανά θέμα:

  1. Απομυθοποίηση της πράσινης ανάπτυξης

 

  1. Μη μεταρρυθμιστικές μεταρρυθμίσεις αποανάπτυξης

 

  1. Αποανάπτυξη και ο παγκόσμιος Νότος

 

  1. Αποανάπτυξη και φεμινισμοί

 

  1. Degrowth Nowtopias

Η κοινωνικο-οικολογική κρίση στην οποία ζούμε είναι πρωτοφανής και διαρκώς βαθύτερη, αλλά η ιδέα του Degrowth μας δίνει ελπίδα. Σε αυτό το WebQuest, ασχοληθήκατε επιτυχώς με ένα βιντεοσκοπημένο δοκίμιο που εξηγεί τα βασικά στοιχεία της σκέψης και των οραμάτων της Αποανάπτυξης και τα συζητήσατε με τους συμμαθητές σας. Μάθατε για την οικολογική καταστροφή και τις κοινωνικές αδικίες που συνδέονται με την επιδίωξη της οικονομικής ανάπτυξης πάση θυσία, μάθατε για τις επικρίσεις στην «πράσινη» ανάπτυξη και γιατί είναι εξαιρετικά απίθανο αυτή να σταματήσει την κλιματική κατάρρευση αρκετά σύντομα, και διερευνήσατε εναλλακτικές λύσεις αποανάπτυξης και προτάσεις για ένα κοινωνικο-οικολογικά δίκαιο μέλλον. Μέσω της έρευνας και της παρουσίασης ενός συγκεκριμένου ρεύματος ή θέματος της αποανάπτυξης στην ομάδα σας, μπορέσατε να εμβαθύνετε την κατανόησή σας και να εδραιώσετε τις γνώσεις σας μέσω της διδασκαλίας τους σε άλλους, ενώ παράλληλα διδαχθήκατε από τις προσπάθειες των άλλων ομάδων. Από τώρα και στο εξής, ο κόσμος της Αποανάπτυξης είναι ανοιχτός σε εσάς: αναζητήστε κάποια από τα βιβλία και τις πλατφόρμες που παρέχονται εδώ, ελάτε σε επαφή με την τοπική σας ένωση ή το τοπικό σας δίκτυο αποανάπτυξης και μιλήστε γι' αυτό με τους φίλους σας! Αν θέλετε να λερώσετε αμέσως τα χέρια σας, ασχοληθείτε με τον τοπικό σας κοινοτικό κήπο, ενταχθείτε σε ένα κοινωνικό κίνημα στην περιοχή σας ή/και σκεφτείτε να προωθήσετε εσείς οι ίδιοι την έρευνα για την αποανάπτυξη, συνεχίζοντας τις σπουδές σας σε αυτόν τον τομέα!

Ο Καταλανικός Ολοκληρωτικός Συνεταιρισμός

Ο κύριος στόχος του Καταλανικού Ολοκληρωτικού Συνεταιρισμού (Cooperativa Integral Catalana, CIC) δεν είναι άλλος από το να οικοδομήσει μια εναλλακτική οικονομία στην Καταλονία, ικανή να ικανοποιήσει τις ανάγκες της τοπικής κοινότητας πιο αποτελεσματικά από το υπάρχον σύστημα, δημιουργώντας έτσι τις προϋποθέσεις για τη μετάβαση σε έναν μετακαπιταλιστικό τρόπο οργάνωσης της κοινωνικής και οικονομικής ζωής. Είναι ένας χρηματοπιστωτικός συνεταιρισμός, ένα παντοπωλείο τροφίμων, ένα γραφείο νομικής βοήθειας, ένα εργαστήριο εργαλείων ανοιχτού κώδικα, ένα τοπικό νόμισμα (το «eco») και ένα ξενοδοχείο για τουρίστες σε ένα μεσαιωνικό παρατηρητήριο, όλα μαζί. Σε λιγότερο από μια δεκαετία, η CIC έχει αναπτύξει υποδομές τόσο διαφορετικές όσο οι ανταλλακτικές αγορές, ένα δίκτυο κοινών καταστημάτων, ένα «Συνεταιριστικό Κοινωνικό Ταμείο» για τη χρηματοδότηση κοινοτικών έργων και ένα «πρόγραμμα βασικού εισοδήματος» για την αμοιβή των μελών της για την εργασία τους.  Στόχος της είναι να δημιουργήσει ένα οικοσύστημα εναλλακτικών «μετακαπιταλιστικών» οικονομικών σχεδίων στην Καταλονία, που θα αντικαταστήσει το κυρίαρχο σύστημα. Πρόκειται για ένα παράδειγμα μιας «τώρα-τοπικής» εναλλακτικής λύσης με την έννοια της αποανάπτυξης, η οποία, λειτουργώντας στα διάκενα του συστήματος, υλοποιεί κάποιες μελλοντικές κοινωνικο-οικολογικές δυνατότητες στο εδώ και τώρα. Για να μάθετε περισσότερα, επισκεφθείτε τον ιστότοπό τους (στα καταλανικά) ή διαβάστε την πλήρη έκθεση του Ιδρύματος P2P και την περίληψη της δομής και των δραστηριοτήτων του συνεταιρισμού (στα αγγλικά).

Σύνδεσμος:

https://cooperativa.cat/
Έκθεση P2P

Με τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι απόψεις και οι γνώμες που διατυπώνονται εκφράζουν αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών και δεν αντιπροσωπεύουν κατ’ανάγκη τις απόψεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή του Ευρωπαϊκού Εκτελεστικού Οργανισμού Εκπαίδευσης και Πολιτισμού (EACEA). Η Ευρωπαϊκή Ένωση και ο EACEA δεν μπορούν να θεωρηθούν υπεύθυνοι για τις εκφραζόμενες απόψεις.

©SustainEd 2023 – Designed & Developed by ETE FAROS LTD